Τρίτη 29 Ιανουαρίου 2008

Mια παράσταση playback σε δημοτικό σχολείο

Όταν το θέατρο για παιδιά απεκδύεται τον όποιο ηθικολογικό εκπαιδευτικό του μανδύα… Όταν τα βιώματα, οι φόβοι, οι επιθυμίες των παιδιών μετουσιώνονται σε θεατρική πράξη… Τότε το θέατρο γίνεται μέσο για ψυχική εκτόνωση και βαθύτερη επικοινωνία. Μια ανάμνηση, ένας φόβος μια επιθυμία γίνονται λόγος ρυθμός σώμα. Όλοι γίνονται μάρτυρες αφήγησης και σκηνικής απόδοσης προσωπικών βιωμάτων. Τρίτη 23 Οκτωβρίου 2007 για πρώτη φορά στην Ελλάδα μια παράσταση playback «ανέβηκε» σε δημοτικό σχολείο. Η θεατρική ομάδα Playback Ψ έπαιξε για τους μαθητές του 4ου Δημοτικού Σχολείου Νέας Αρτάκης αναπαριστώντας αυτοσχεδιαστικά τις ιστορίες τους



Το Playback είναι ένα είδος θεάτρου εμψύχωσης, εκπαίδευσης και κοινωνικής ευαισθητοποίησης που ξεκίνησε από την Αμερική (Jonathan Fox & Jo Salas, 1973) και αναπτύχθηκε σε διάφορες χώρες του κόσμου την τελευταία εικοσαετία.
Συνδυάζει το σωματικό θέατρο με τις τεχνικές που προκύπτουν από τη δραματοθεραπεία, το ψυχόδραμα και το κοινωνικό θέατρο.
Το Playback αποτελεί ένα συμμετοχικό θεατρικό δρώμενο κατά το οποίο ένας θίασος ειδικά εκπαιδευμένων ηθοποιών αναλαμβάνει να αναπαραστήσει ιστορίες και αφηγήσεις των θεατών. Η επικοινωνία μεταξύ θεατών και ηθοποιών γίνεται με τη βοήθεια ενός συντονιστή- σκηνοθέτη που είναι παρών στο δρώμενο και αντλεί θεματικό υλικό από το κοινό για να το αναπαραστήσουν οι ηθοποιοί μέσω
αυτοσχεδιασμού. Ο αυτοσχεδιασμός περιλαμβάνει ήχους, κίνηση, διάλογο, χρήση αντικειμένων, μουσική και τραγούδι.
Το έργο της παράστασης δεν είναι προκατασκευασμένο. «Γράφεται» κάθε φορά από τους θεατές και είναι διαφορετικό σε κάθε παράσταση, ανάλογα με αυτά που θα θελήσουν να μοιραστούν οι θεατές με τη βοήθεια του συντονιστή. Το θεματικό υλικό αυτό της παράστασης μπορεί να είναι οτιδήποτε: αρχικά απλές λέξεις ή φράσεις με κάποιο θέμα, καθημερινά περιστατικά, γεγονότα από την επικαιρότητα, μέχρι μεγαλύτερες ιστορίες, κωμικές ή δραματικές, που κάποιοι θεατές αποφασίζουν να μοιραστούν ή ακόμα και όνειρα, επιθυμίες ή τραγούδια. Ο συντονιστής μεταφέρει το εκάστοτε υλικό που αναφέρουν οι θεατές στους ηθοποιούς της ομάδας και προτείνει μια συγκεκριμένη θεατρική φόρμα μέσω της οποίας γίνεται η αναπαράσταση.
Οι θεατρικές φόρμες του Playback είναι συγκεκριμένες διεθνώς, αλλά κάθε ομάδα τις συνταιριάζει με το δικό της τρόπο και επινοεί και τις δικές της. Στις μεγαλύτερες ιστορίες, ο κάθε θεατής που αφηγείται την ιστορία του επιλέγει έναν ηθοποιό για τον κάθε ρόλο στην ιστορία αυτή. Στις παραστάσεις όλο το θέαμα γίνεται αυτοσχεδιαστικά, χωρίς καμία προετοιμασία. Η προετοιμασία έχει ήδη γίνει στις πρόβες - οι ηθοποιοί έχουν ασκηθεί σε κοινούς κώδικες. Καθ’ όλη τη διάρκεια του θεάματος υπάρχει ζωντανή μουσική από μουσικό που αυτοσχεδιάζει υπογραμμίζοντας τη δράση, όπως και αυτοσχεδιασμός με τα φώτα εάν η παράσταση δοθεί βράδυ.
Οι παραστάσεις Playback μπορεί να έχουν κάποιο συγκεκριμένο στόχο εκπαιδευτικό ή θεραπευτικό όταν παίζονται σε ανάλογους χώρους (π.χ. σχολεία, ψυχιατρεία, κέντρα απεξάρτησης, φυλακές).
Το θέατρο Playback έχει εφαρμοστεί σε σχολεία, γενικά και ειδικά σε διάφορες χώρες του κόσμου για εκπαιδευτικούς και κοινωνικούς σκοπούς. Έχοντας υπ’όψη τα πολλά και ιδιαίτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι μαθητές στην Ελλάδα σήμερα, το θέατρο Playback μπορεί να προσφέρει ένα ουσιαστικό πεδίο διαλόγου στο χώρο της εκπαίδευσης. Ζητήματα όπως το στίγμα απέναντι στη διαφορετικότητα, η βία και η παρενόχληση, η χρήση τοξικών ουσιών, η σχέση ανάμεσα στα δύο φύλα, ο επαγγελματικός προσανατολισμός, οι σχέσεις μεταξύ μαθητών, καθηγητών και οικογενειών, απασχολούν τους μαθητές όλο και πιο συχνά στα ελληνικά σχολεία. Το θέατρο Playback δίνει το βήμα στο μαθητή να καταθέσει τη δική του γνώμη και άποψη.
Ο σχεδιασμός των παραστάσεων αυτών είναι προσανατολισμένος στο να
βοηθήσει τους μαθητές να ανταλλάξουν απόψεις, να εκφράσουν συναισθήματα, να ζυμώσουν απόψεις και να βρουν τη δική τους φωνή απέναντι στα θέματα που τους απασχολούν. Ο ιδιαίτερος προσανατολισμός αυτών των παραστάσεων θα είναι η καταπολέμηση του κοινωνικού στίγματος και των διακρίσεων απέναντι στα «διαφορετικά» παιδιά του σχολείου, που είναι περιθωριοποιημένα λόγω οποιασδήποτε ατομικής ή κοινωνικής τους ταυτότητας, όπως παιδιά με ειδικές ανάγκες, ιδιαιτερότητες, παιδιά που ανήκουν σε κάποια εθνική ή φυλετική μειοψηφία.
Το θέατρο Playback αποτελεί ένα μοναδικό εργαλείο θεατρικού πειραματισμού που δίνει υπαρξιακό νόημα στη συλλογική ανθρώπινη εμπειρία και βοηθάει να αναπτυχθεί η συναίσθηση του «ανήκειν». Είναι εντυπωσιακό πόσο συναισθηματικά κοντά νιώθει το κοινό όταν συμμετέχει σε μια παράσταση Playback, ακόμη και αυτοί που μπορεί να μην έχουν μιλήσει καθόλου.
Θα ήταν εύλογη η απορία πως θα γινόταν η παράσταση αν κανείς μαθητής δε ήθελε να μιλήσει. Αυτό όμως δεν συμβαίνει στο Playback. Πρώτον, γιατί το κοινό θα έχει προϊδεαστεί. Δεύτερον, γιατί υπάρχει ο συντονιστής που έχει ειδικές τεχνικές στο να αντλήσει θέματα από τους μαθητές. Τρίτον, διότι οι ηθοποιοί αρχικά παίρνουν το λόγο και συστήνονται λέγοντας μικρές δικές τους ιστορίες. Υπάρχουν κι άλλοι τρόποι για να «ζεσταθεί» το κοινό. Τέλος, οι ηθοποιοί, ασκημένοι στον αυτοσχεδιασμό, μπορούν να διευκολύνουν τη δράση.

«Playback Ψ»


Η ομάδα «Playback Ψ» συστάθηκε τον Οκτώβριο 2004 και αποτελείται από επαγγελματίες ηθοποιούς, χορευτές και μουσικούς. Είναι η πρώτη επαγγελματική ομάδα Playback στην Ελλάδα. Πολλοί από τους ηθοποιούς έχουν και ψυχοθεραπευτική ή παιδαγωγική εκπαίδευση. H
ομάδα αποτελείται από τους παρακάτω καλλιτέχνες (αλφαβητικά): Κατερίνα Ελοσίτου (μουσικός), Χρήστος Θεοχαρόπουλος (ηθοποιός, δάσκαλος θεάτρου στην εκπαίδευση), Μελέτης Ηλίας (ηθοποιός), Αντώνης Ιορδάνου (ηθοποιός), Βέρα Λάρδη (ηθοποιός και θεατρολόγος), Γόνη Λούκα (ηθοποιός και παιδαγωγός), Mημήτρης Μπέγιογλου (ηθοποιός, μουσικός και ψυχολόγος), Βάσια Παρασκευοπούλου (ηθοποιός), Ερωφίλη Πολιτοπούλου (σκηνογράφος), Γιώργος Τζωρτζής (ηθοποιός), Χριστίνα Φραγκιαδάκη (ηθοποιός), Κλαίρη Χριστοπούλου (ηθοποιός).
Μέχρι σήμερα η ομάδα έχει δώσει πάνω από 100 παραστάσεις σε θέατρα της Αθήνας (Θέατρο του Νέου Κόσμου, Θέατρο Βοοze- Cooperativa, Θέατρο Βικτώρια, Μουσική σκηνή Τσάι στη Σαχάρα), σε εκπαιδευτικά σεμινάρια για επαγγελματίες ψυχικής υγείας, σε μονάδες ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης για άτομα με ψυχική ασθένεια, σε συνέδρια, ημερίδες , κοινωνικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις.
Από τον Ιούνιο του 2007 η ομάδα υποστηρίζεται για τις παραστάσεις της εκτός θεάτρου, σε κοινωνικά πλαίσια, από τη Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς.
ιστοσελίδα: www.therapy-playback.gr

Κυριακή 27 Ιανουαρίου 2008

Δραστηριότητες στην τάξη







Επικοινωνία εκπαιδευτικών

Ο χώρος δημιουργείται ώστε να λειτουργήσει για την προβολή των εκπαιδευτικών δράσεων που αναπτύσσουν οι εκπαιδευτικοί του 1ου Γραφείου της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης του Νομού Εύβοιας. Στόχος μας είναι η συμβολή στην ανάπτυξη της επικοινωνίας ανάμεσα στους εκπαιδευτικούς της τάξης, η δημιουργία διαδικασιών αναστοχασμού αλλά και η εκφορά κριτικού λόγου που θα αφορά άμεσα στην πραγματικότητα που βιώνουμε στο χώρο εργασίας μας.